I. „Specjalne potrzeby edukacyjne’ – wystąpienie p. Emilii Wojdyły, Z-cy Dyrektora Departamentu Zwiększania Szans Edukacyjnych MEN:
Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w świetle nowych regulacji prawnych.
(Projekt rozporządzenia MEN w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.)
- Rozporządzenie jest już w ostatniej fazie przygotowań przed podpisem Ministra.
- Wprowadzone zmiany nie są rewolucyjne. Przepisy doprecyzowują działania, które są już realizowane w szkołach.
- W trakcie omawiania projektu rozporządzenia p. E. Wojdyła zwróciła uwagę na słowa „klucze” : „rozpoznawanie” i „zaspokajanie” indywidualnych potrzeb.
- Podkreślono, że rozpoznawanie potrzeb w pierwszej kolejności ma następować w wyniku działań pedagogicznych w codziennej pracy nauczyciela (przedszkola – obserwacja pedagogiczna, kl. I-III – rozpoznawanie ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się), a następnie w razie potrzeby sięgamy po badania specjalistyczne.
- Rodzaje zajęć nie zmieniają się, ale nie ma już minimalnej liczby uczniów (zostawiono zapis o liczbie maksymalnej), zatem zajęcia można organizować nawet dla jednego ucznia, w oddziale integracyjnym też nie będzie określonej minimalnej liczby uczniów niepełnosprawnych.
- Czas trwania zajęć dydaktyczno-wyrównawczych – 45 minut, zajęć specjalistycznych – 60 minut.
- Nie jest intencją MEN kolejne sformalizowanie pracy w szkole. Ważne jest, aby w szkole było współdziałanie, praca zespołowa zgodnie z potrzebami. Nie ma potrzeby dodatkowego dokumentowania działań Zespołu (n-le prowadzący zajęcia z uczniami, wychowawcy, specjaliści).
- Uczeń, który będzie objęty pomocą, nie musi mieć opinii czy orzeczenia.
- Spotkania Zespołu co najmniej dwa razy do roku. Praca Zespołu zgodna z planem działań wspierających. Plany mogą być przygotowane dla grupy uczniów, jeżeli będą mieli takie same potrzeby (np. uczniowie zdolni).
- W pracach Zespołu mogą uczestniczyć rodzice, których należy powiadamiać o posiedzeniach i ustaleniach Zespołu (wskazana informacja pisemna).
- Daty wejścia w życie rozporządzenia:
– przedszkola i gimnazja 1.09.2011
– szkoły podstawowe i szkoły ponadgimnazjalne 1.09.2012.
- Jest czas na przygotowanie się szkół do zmian. Udzielane będzie wsparcie przez Liderów Zmian, którzy rozpoczną szkolenia nauczycieli już w październiku.
- Wyszkolonych zostanie 400 Liderów, którzy spotkają się z 45 tysiącami nauczycieli w całej Polsce. Oprócz spotkań możliwe będą indywidualne konsultacje.
- Równolegle trwają prace nad innymi rozporządzeniami dotyczącymi kształcenia specjalnego uczniów niepełnosprawnych i niedostosowanych społecznie (projekty na stronie MEN).
II. „System wspierania szkół” – wystąpienie p. Krystyny Szumilas – Wiceminister Edukacji Narodowej.
Nowe projekty MEN nakierowane na modernizacje systemu doskonalenia nauczycieli (projekty z funduszy unijnych):
– „ System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół” (1. 04.2010 – 31.12. 2015)
– „Bezpośrednie wsparcie systemu doskonalenia nauczycieli – powiaty” (1.06.2011-31.12.2015)
Projekty są prowadzone przez Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie.
- Budowany jest system, który ma pomoc szkole, nauczycielowi w spełnianiu wymagań postawionych szkole.
- Zasoby są (placówki doskonalenia, biblioteki pedagogiczne, poradnie PP-P), ale trzeba zorganizować bardziej efektywny system wsparcia.
- Nowy system wsparcia ma być blisko szkoły, ma funkcjonować w dłuższym okresie czasu.
- Powinien być oddzielony od systemu kontroli.
- Usługi bezpośredniego wspomagania szkoły mają być realizowane:
– na zlecenie szkoły, zgodnie z jej potrzebami
– z mocy prawa, np. po stwierdzonym w wyniku ewaluacji niskim poziomie spełniania wymagań
– zgodnie z kierunkami polityki oświatowej państwa.
- Nowy system wsparcia realizowany z pierwszego projektu nie powinien być nastawiony wyłącznie na pomoc konkretnej szkole, ale ma być impulsem do współpracy szkół, współdziałania dyrektorów.
- W I fazie projektu (na etapie tworzenia) określane i opisywane będą zadania szkoły, określany profil kompetencji i przygotowania osób realizujących, opracowane zostaną szkolenia dla osób prowadzące wsparcie, przygotowane materiały merytoryczne do wykorzystania w trakcie wspomagania.
- Szkoły zostaną przygotowane do korzystania z sytemu wsparcia (kampania informacyjna, szkolenia dla dyrektorów, materiały informacyjne, itd.)
- Drugi projekt realizowany będzie na poziomie powiatów.
- Finansowane będzie konkretne wsparcie szkół.
- Zaangażowane zostaną powiatowe placówki doskonalenia nauczycieli, które będą mogły aplikować o dotacje.
- Umowy będą podpisywane z powiatami.
- Zasady naboru szkół zostaną precyzyjnie określone. Dostęp dla szkół będzie jawny i równy.
- Na przełomie 2010/2011 przygotowywana będzie kadra do wsparcia. Drugi projekt (powiatowy) ruszy za 8 miesiące.
III. „Metoda projektu w gimnazjum. Prezentacja nowego poradnika ORE.”- p. Andrzej Jasiński, ORE.
Prezentacja poradników przygotowanych w Ośrodku Rozwoju Edukacji dotyczących gimnazjalnego projektu edukacyjnego.
– „Metoda projektów w gimnazjum” Agnieszka Mikina, Bożena Zając
– „Jak organizować i realizować projekty edukacyjne?” Jacek Strzemieczny
- Poradniki niebawem będą dostępne w wersji elektronicznej na stronie ORE i CEO.
- W poradnikach będą podane m.in. propozycje dotyczące kryteriów oceniania projektu zgodnie z zapisami w rozporządzeniu o ocenianiu.
- Organizowane jest wsparcie dla gimnazjów poprzez szkolenie koordynowane przez ORE. Nabór szkół za pośrednictwem kuratoriów.
Więcej informacji o projekcie edukacyjnym w materiałach informacyjnych z Kongresu.
IV. Wystąpienie pani Katarzyny Hall – Minister Edukacji Narodowej.
- Rozwijanie kompetencji młodzieży w Polsce – doświadczenia i perspektywy – prezentacja przedstawiona podczas seminarium ministrów edukacji na temat obowiązkowego kształcenia – Bruksela 6.07.2010 r.
- Odpowiedzi na pytania uczestników Kongresu:
– opóźnienie wejścia w życie rozporządzenia o organizacji roku szkolnego jest spowodowane dużą liczbą zgłoszonych uwag, które należało przeanalizować
– w projektach realizowanych za pieniądze unijne należy uwzględniać także koszty dowozu dzieci na zajęcia
– przedszkola, szkolnictwo zawodowe może liczyć na wsparcie przede wszystkim z pieniędzy unijnych, nie z budżetu państwa
– rozpoczęto prace nad możliwością subwencjonowania przedszkoli, zwłaszcza najstarszych grup dzieci (wymaga to jednak zmian ustawowych, długiego czasu)
– w dyskusjach „zamieszkały” czy „zameldowany” najważniejsze jest zapewnienie dziecku realizacji obowiązku szkolnego w miejscu najbliższym, nie można karać dziecka za niedopełnienie przez rodziców obowiązku zameldowania (w USO jest mowa o „ zamieszkaniu”, nie pytamy o meldunek)
– o liczebności klas decydują organy prowadzące, jest wiele przykładów, że OP godzą się na zmniejszanie liczby uczniów w oddziałach; duże liczby uczniów stanowią niespełna 3%, niezasadne jest dokonywanie zmian w przepisach dla tak niewielu sytuacji (są to sytuacje trudne, ale decyzje należą do samorządów)
– być może będzie ogólnopolski próbny egzamin gimnazjalny według nowych zasad
– w bieżącym roku szkolnym planowane jest przygotowanie rozporządzenia o zmianach w ramowych planach nauczania dla klas IV-VI i w szkołach ponadgimnazjalnych
– zmiany w rozporządzeniu o ocenianiu w szkołach dla dorosłych były spowodowane wnioskami z kontroli NIK, zapisy są niedoskonałe, należy je traktować jako wariant przejściowy, planowane jest wspieranie szkół dla dorosłych w zależności od osiąganych przez nie efektów (np. jeżeli uczeń zda egzamin zewnętrzny), a nie płacić z pieniędzy budżetowych tylko za to, że uczeń zapisał się do szkoły
– trwają prace Zespołu zajmującego się zmianami w Karcie Nauczyciela – propozycje zmian w przepisach będą dopiero jak partnerzy społeczni dojdą do porozumienia
– dyskusja nad rozliczeniem 40 godzinnego tygodnia pracy nauczyciela – aby zmusić nauczyciela do przebywania w szkole 40 godzin, najpierw należy zapewnić mu właściwe miejsce pracy, którego w większości szkół nie ma
– rozważany będzie wariant rozliczania godzin karcianych w skali całej szkoły, a nie jak obecnie dla jednego nauczyciela.